مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهد شاهرود یکی از شهرهای مهم چهاردهمین ایالت تاریخی، «چخره» (از تقسیمات شانزده‌گانهٔ اوستایی در دوران باستان) بوده[۴] که در دامنهٔ جنوبی رشته‌کوه البرز، توسط آریایی‌ها بنا نهاده شده‌است. برخی پژوهندگان واژهٔ چخره را شکل ابتدایی شاهرود و در همان معنی دانسته‌اند.[۵] به لغت اوستایی چخرو-ایتی به معنی چرخ پیشه و چخرو-وَتی به معنی دانای چرخ است. این دو هیئت اوستایی این نام، حاوی نام شاهرود می باشند.

هستهٔ اولیهٔ این شهر به دلیل دفاع از مهاجمان، بر فراز تپه‌های کم‌ارتفاع دامنهٔ کوه شمالی و غربی رود بزرگ این منطقه بنا شد که به جهت بزرگی این رود، تدریجاً نام شاهرود را به خود گرفت و به تدریج همراه با برقراری امنیت در محل، رشد و توسعه یافته به طوری که این شهر در کنار صددروازه، پایتخت اشکانیان که به باور بسیاری از پژوهشگران محل کنونی شهر دامغان است، در شمار شهرهای معتبر پارتی درآمد. به نوشتهٔ برخی پژوهشگران از جمله «اگورود نیکوف»، سومین آتش مقدس اهورامزدا که در اوستا آمده، آذرفرنبغ است که آتشکدهٔ بزرگ شاهرود بوده‌است.

در دوران بعدتر، این شهر همراه با سمنان و دامغان در ردیف مهم‌ترین شهرهای ایالت تاریخی کومِش قرار گرفت و به استناد برخی اشاره‌های تاریخی مندرج در متون و بعضی شواهد باستان‌شناسی و معماری موجود در داخل و خارج شهر کنونی شاهرود، را عبور کاروان‌ها که بزرگراه غربی_شرقی جادهٔ ابریشم را طی می‌کردند، از آبادی‌ها و روستاهای بزرگ این شهر می‌گذشت. به عبارت بهتر، شاهرود به دلیل واقع شدن در موقعیت خاص جغرافیایی و قرار گرفتن میان رشته کوه البرز و نواحی کویر مرکزی ایران، به نوعی جادهٔ ابریشم مناطق عمدهٔ آن روزگار همچون خراسان، تهران، مازندران و نیز شهرهای داخلی ایران بوده‌است. از روستا های پر جمعیت با پیشینه تاریخی میتوان روستای موجن، ابر، کالپوش، ده ملا و راهنجان را نام برد.مکان تاریخی و استثنایی روستای راهنجان قلعه غول ها با عجایب و رازهای بسیاری است.